NIEUWS
12 oktober 2016
Politieke realiteit is niet de realiteit van klimaatverandering
Den Haag Fossielvrij spreekt in voor de Provinciale Staten
Warmterotonde, een goed idee of niet? Gemeente Den Haag heeft al unaniem tegen gestemd. Ook de Rotterdamse gemeenteraad is niet positief. Femke Sleegers van Den Haag Fossielvrij sprak in voor het debat in de Provinciale Staten over de Warmterotonde. "De keuzes voor infrastructuur die u nu maakt, kunnen ons land voor decennia gevangen houden op een fossiele, inefficiënte en onhoudbare weg. Of uw beslissingen kunnen het pad vrijmaken naar een schone, gezonde en veilige toekomst."
Beste leden van de Provinciale Staten,
Stel, u wilt een boot oplappen, die door de beste experts is afgeschreven en opgegeven. Een boot waarvan iedere schipper met verstand van zaken zegt, wat je er ook aan sleutelt, hij wordt steeds gevaarlijker om in te varen. Hoeveel geld is die oude boot u nog waard? Bij welk bedrag zegt u: dan bouw ik liever een nieuwe, eentje waarvan ik zeker weet dat ie is opgewassen tegen de hoge golven van deze tijd?
Bij een bedrag van 4,5 miljard euro misschien?
Ik heb het natuurlijk over de warmterotonde, die het leven van kolencentrales en olieraffinaderijen onnodig verlengt. Langer dan goed voor ons is. Langer ook dan de wereld in Parijs heeft afgesproken.
Ik ben van Den Haag Fossielvrij. Fossielvrij is een wereldwijde beweging die overheden en pensioenfondsen aanspreekt op het financiële risico van hun fossiele investeringen met publiek geld. Dat risico groeit nu Parijs binnen een maand van kracht wordt.
Als we Parijs serieus nemen, hebben we tot 2040* om de CO2-uitstoot tot nul terug te dringen. Inderdaad, dat staat zo niet in het Energie-akkoord uit 2013. En ook niet in de Energy Roadmap van de EU uit 2011. Maar het zijn wel de meest recente cijfers van wetenschappers die het resterende CO2-budget hebben uitgerekend op basis van de afspraken in Parijs. De klimaatrealiteit komt niet altijd overeen met uw politieke realiteit.
Het tijdsgewricht waarin we nog de juiste keuzes kunnen maken, loopt snel af. Net als de CO2 die we nog ongestraft kunnen uitstoten. De wereldeconomie helpt zichzelf om zeep als ze niet snel afstapt van fossiel. Dat zijn niet mijn woorden. Het staat in een noodkreet van 30 top-economen van onder andere de Europese Bank, de Bank of America en Deutsche Bank. Ze waarschuwen in hun rapport voor nieuwe infrastructuur die nog zwaar leunt op fossiel. Ze noemen de warmterotonde nog net niet met name.
Beste leden van de Provinciale Staten, de keuzes voor infrastructuur die u nu maakt, kunnen ons land voor decennia gevangen houden op een fossiele, inefficiënte en onhoudbare weg. Of uw beslissingen kunnen het pad vrijmaken naar een schone, gezonde en veilige toekomst. Met de lage rentes van vandaag en snelle ontwikkeling van duurzame technologie, zo stellen de economen, is dit hét moment om grote stappen te zetten, weg van fossiel.
Provincie Zuid-Holland is goed voor zo'n 20% van de Nederlandse CO2-uitstoot. Een groot deel van die uitstoot staat op conto van de energie-intensieve industrie. Het is geen laaghangend fruit dat hier te plukken is. Maar met genoeg ambitie kunt u hier wel de grootste slagen slaan. In dat licht kunt u zich afvragen, leggen we de lat hoog genoeg als we de industrie om een energiebesparing van 1,5% vragen. Is dat een percentage waarvan ze in de boardroom het zweet op de lippen krijgen? Is 1,5% ambitie of is het gewoon beleid?
Op dezelfde manier kunt u zich afvragen, dagen we big industry uit tot vernieuwende oplossingen, als we ze met de warmterotonde een verdienmodel aanreiken waardoor ze eerst méér kolen en olie mogen verstoken om genoeg warmte op te wekken? 40 jaar geleden was de warmterotonde misschien een slim plan geweest. Maar nu, anno 2016, is het al achterhaald voordat de eerste leiding de grond in gaat. Op de beurs noemen ze dat stranded assets. Peperdure investeringen waarvan je nu al kunt voorzien dat ze binnen afzienbare tijd hun waarde verliezen.
De klimaatontwrichting gaat sneller dan de modellen voorspellen. En wereldwijd groeit het gevoel van urgentie om nog te stoppen wat er te stoppen valt, niet alleen onder bezorgde burgers zoals ik, maar ook onder economen verzekeraars, grote verzekeraars en investeringsfondsen als BlackRock en Eumedion. Dat maakt de toekomst van de fossiele industrie én aanverwante sectoren hoogst onzeker. Dat zeg ik niet. Dat zegt De Nederlandse Bank.
Aan u de keuze. Besteedt u de 4,5 miljard niet liever aan een deltaplan om hele stadswijken tegelijkertijd te isoleren? Aan lokale ondernemers met goede plannen voor schone warmte? Of kiest u voor een nieuwe motor in een oude boot en steekt u uw miljarden toch in de warmterotonde, die over 5 jaar bekend zal staan als hét financiële debacle van de Randstad. Een plan dat gezinnen de komende winters weliswaar warm houdt, maar hun kinderen over 30 jaar opzadelt met natte voeten en mislukte oogsten? Waarover mensen zeggen: hoe hebben ze die beslissing kunnen nemen? Hebben ze de waarschuwingen voor stranded assets van De Nederlandse Bank soms gemist? Parijs was nota bene al geratificeerd. Wie heeft ooit zijn handtekening onder dat plan gezet?
Ik sluit graag af met een citaat van gedeputeerde Webers:
“Wie denkt dat het allemaal zo’n vaart niet loopt of denkt dat ‘ze’ wel weer iets zullen bedenken, staat aan de verkeerde kant van de geschiedenis. Samen zullen we het moeten rooien. De ambities zijn duidelijk, het is nu een kwestie van meters maken."
Bekijk het debat (57.00 voor bijdrage Den Haag Fossielvrij)
Den Haag Fossielvrij eerder over de Warmterotonde:
* Bij het jaartal 2040 gaan ze ervan uit dat er tegen die tijd CO2-opvangmethoden operationeel zijn. Lukt dat niet, dan moet de CO2-uitstoot al in 2026 op 0 zitten om onder 1,5 graad opwarming te blijven.